پیام های معنوی

نکته ها ، برداشت ها و پیام هایی پیرامون موضوعات اخلاقی و معنوی

شنبه ۰۱ اردیبهشت ۰۳

152-ستون دین

 
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : همانا نماز ستون و پایه ی دین است و به اولین چیزی که در اعمال انسان ( در روز قیامت ) نگاه می شود ، نماز است که اگر صحیح و درست بود ، به سایر اعمال انسان نیز توجه خواهد شد و اگر صحیح و درست نبود به سایر اعمال انسان نیز توجّهی نخواهد شد

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ عَمُودَ الدِّینِ الصَّلَاةُ وَ هِیَ أَوَّلُ مَا یُنْظَرُ فِیهِ مِنْ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ فَإِنْ صَحَّتْ نُظِرَ فِی عَمَلِهِ وَ إِنْ لَمْ تَصِحَّ لَمْ یُنْظَرْ فِی بَقِیَّةِ عَمَلِهِ
 وسائل‏ الشیعة  ج   4   ص  34   

تعبیر به ستون و پایه در مورد نماز ، حاکی از آن است که دین انسان بر پایه ی عبادت و بندگی خداوند شکل می گیرد و اگر انسانی عبادت خداوند را رها سازد ، اعمال دیگر او نیز سست خواهد شد و ایمان انسان نیز ضعیف می گردد .

151-دین و نماز

گروهی از قبیله ثقیف به نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمده و پیامبر(ص) آنان را به نماز فرمان داد ، آنان در پاسخ پیامبر(ص) گفتند ما (نماز نمی خوانیم ) و به رکوع نمی رویم ، چون اینکار ننگ و عار برای ما است ( و مردم ما را سرزنش می کنند) پیامبر(ص) در پاسخ آنان فرمود : در دینی که رکوع و سجود (نماز) نباشد خیری نخواهد بود .
 
فی مجمع البیان وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ ارْکَعُوا لا یَرْکَعُونَ اى لا یصلون قال، مقاتل: نزلت فی ثقیف حین أمرهم رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم بالصلوة فقالوا لا ننحنى، و الروایة لا نحنی فان ذلک سبة علینا فقال علیه السلام: لا خیر فی دین لیس فیه رکوع و سجود
تفسیر نور الثقلین    ج‏5   ص 490

یکی از ارکان و پایه های هر دینی عبادت و بندگی خداوند است و با عبادت خداوند است که دین معنا پیدا می کند

150-بازگشت به جاهلیت !

رسول خدا صلی الله علیه و آله در ضمن خطبه ای در غدیر خم ، فرمودند : ای مردم ، من شما را ( از مخالفت ) بیم می دهم ! ، من فرستاده ی خداوند به سوی شما هستم و پیامبرانی نیز پیش از من بوده است  ، " پس اگر از دنیا بروم یا در جنگ کشته شوم ، شما به عقب برمی گردید ؟ ( و دست از دین خود بر می دارید ، بدانید ) هر کس به عقب ( زمان جاهلیت) بر گردد ، ضرری به خداوند وارد نمی کند و به زودی خداوند ( صابران و ) و سپاسگزاران را پاداش می دهد " ( آل عمران /144) ، سپس پیامبر (ص) فرمودند : آگاه باشید ، علی علیه السلام در این آیه به دارا بودن صبر و شکر ، توصیف شده و پس از او فرزندان من که از نسل او می باشند .

فی الاحتجاج فی خطبة الغدیر: معاشر الناس أنذرکم إنی رسول اللَّه إلیکم قد خلت من قبلی الرسل أ فإن مت أو قتلت انْقَلَبْتُمْ عَلى‏ أَعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلى‏ عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرِینَ، الا و ان علیاً هو الموصوف بالصبر و الشکر ثم من بعدی ولدی من صلبه
تفسیر الصافی    ج‏1   ص 389    [سورة آل‏ عمران(3): آیة 144]

سخن پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره به شرایط سختی دارد که در جنگ اُحد ، پیش آمده بود ، و گروهی از مسلمانان به تصّور اینکه پیامبر(ص) در جنگ کشته شده ، با تحریک منافقانی که در آنجا حضور داشتند ، از اطراف پیامبر(ص) پراکنده شدند ، ولی حضرت علی علیه السلام در آن شرایط سخت پیامبر(ص) را رها نکرده و از جان ایشان محافظت نمود ، لذا پیامبر(ص) در غدیر خم ، این عمل حضرت علی (ع) را ستایش نموده و به مسلمانان گوشزد نمودند که آیه ی 144 سوره ی آل عمران ، اشاره به فداکاری امام علی (ع) دارد .

149-بهترین توشه

 
رسول خدا صلی الله علیه و آله در جنگ بدر در بالای سر کشته شدگانِ ( دشمن) که در چاهی قرار داشتند ، ایستاد و آنان را مورد خطاب قرار داد و فرمود : ما وعده هایی که پروردگارمان ، ( از پیروزی و رستگاری ) به ما داده بود ، به حق یافتیم ، آیا شما نیز وعده هایی که پروردگارتان ( از مخالفت با پیامبر (ص) و عاقبت این مخالفت ) به شما داده بود یافتید ؟!  منافقین در این میان ( که شاهد این گفتگو بودند ) گفتند : رسول خدا (ص) با مردگان سخن می گوید ! ، ( پیامبر (ص) با شنیدنِ سخن آنان)  ، رو به آنها نمود و فرمود : اگر به آنها اجازه سخن گفتن داده می شد ، می گفتند : بلی ( ما وعده های خدا را به حق یافتیم ) و بهترین توشه ، تقوا و پرهیزکاری خواهد بود .

وَ وَقَفَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَى الْقَتْلَى بِبَدْرٍ وَ قَدْ جَمَعَهُمْ فِی قَلِیبٍ فَقَالَ یَا أَهْلَ الْقَلِیبِ إِنَّا قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقّاً فَهَلْ وَجَدْتُمْ مَا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقّاً فَقَالَ الْمُنَافِقُونَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ یُکَلِّمُ الْمَوْتَى فَنَظَرَ إِلَیْهِمْ فَقَالَ لَوْ أُذِنَ لَهُمْ فِی الْکَلَامِ لَقَالُوا نَعَمْ وَ إِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَى
من‏لایحضره‏الفقیه   ج  1   ص  180   

از این سخن پیامبر (ص) استفاده می شود که مردگان نیز از نوعی آگاهی بر خوردار هستند و سخنان زندگان را می شنوند و حقایقی را در آن دنیا مشاهده می کنند و اگر خداوند به آنها اجازه پاسخگویی بدهد ، می توانند برخی از آن حقایق را بازگو نمایند .

148-حفظ اسرار

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : (سخنانی که در ) مجالس (گفته می شود) امانت است

الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ
 من ‏لایحضره ‏الفقیه ج : 4 ص : 378

اگر سخنی در مجلسی گفته می شود که فقط مخصوص کسانی است که در آن مجلس حضور دارند و نباید به دیگران گفته شود ، اگر آن را برای دیگران نقل کنند ، بر خلاف امانت داری رفتار نموده اند

147-صیقل دل ها

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : همانا دل های انسان ها مانند آهن زنگار می گیرد ، گفته شد : ای رسول خدا (ص) چگونه صیقل می یابد ؟ فرمودند : با زیاد خواندن کتاب خداوند متعال (قرآن) و با بسیار گفتن ذکر خداوند بزرگ

إن القلوب تصدأ کما یصدأ الحدید، قیل فما جلاؤها یا رسول الله قال: کثرة تلاوة کتاب الله تعالى وکثرة الذکر لله عز وجل
 کنز العمال    ج 2  ص241

با یاد خداوند ، غباری را که از گناهان و دنیا طلبی بر دل انسان می نشیند ، زدوده می شود

146-یاد آوری پیامبر صلی الله علیه و آله

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : در هر جا بودید بر من درود و صلوات بفرستید ، زیرا صلوات شما به من می رسد

حیثما کنتم فصلوا علی فإن صلاتکم تبلغنی
کنز العمال ، ج 1 ص 489

با فرستادن صلوات ، نام پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) ایشان برده می شود و اینکار در حقیقت یاد آوری فرستاده ی خداوند و جانشینان آن حضرت است و نشانه ی فرهنگ دینی است که در فرد و جامعه ، وجود دارد وعلاوه نشانه ی اعتقادات و باور های افراد آن جامعه نسبت به فرستاده ی خداوند است ، و با فرستادن صلوات آثار و برکاتی نیز نصیب انسان خواهد شد .

145-عاطفه و احساس

 
هنگامیکه فرزند ( کوچک) رسول خدا صلی الله علیه و آله به نام ابراهیم از دنیا رفت ، اشک از چشمان پیامبر (ص) جاری شد ، پیامبر (ص) در این باره فرمودند : چشم گریان می شود و دل اندوهناک می گردد ، ولی سخنی نمی گوید که موجب نارضایتی خداوند شود ، سپس خطاب به فرزند خود فرمودند : ای ابراهیم ما به خاطر ( در گذشت ) تو غمناک هستیم ، سپس پیامبرصلی الله علیه و آله در قبر او پستی و بلندی و فرو رفتگی مشاهده کردند و با دست خویش آن را هموار نمودند و فرمودند : هر گاه یکی از شما کاری را انجام می دهد ، آن را درست و محکم و منظم انجام دهد.

فَلَمَّا مَاتَ إِبْرَاهِیمُ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ ص هَمَلَتْ عَیْنُ رَسُولِ اللَّهِ ص بِالدُّمُوعِ ثُمَّ قَالَ النَّبِیُّ ص تَدْمَعُ الْعَیْنُ وَ یَحْزَنُ الْقَلْبُ وَ لَا نَقُولُ‏ مَا یُسْخِطُ الرَّبَّ وَ إِنَّا بِکَ یَا إِبْرَاهِیمُ لَمَحْزُونُونَ ثُمَّ رَأَى النَّبِیُّ ص فِی قَبْرِهِ خَلَلًا فَسَوَّاهُ بِیَدِهِ ثُمَّ قَالَ إِذَا عَمِلَ أَحَدُکُمْ عَمَلًا فَلْیُتْقِن‏
الکافی ج : 3 ص : 263

از رفتار رسول خدا صلی الله علیه و آله دو درس گرفته می شود ؛ یکی اینکه انسان در هنگام ناراحتی و اندوه نا سپاسی و شکایت از خداوند نکند ، و دوم اینکه کارهای خود را درست و منسجم انجام دهد

144-دعا برای سلامتی

 
پیامبر صلی الله علیه و آله در مورد سلامتی چنین دعا فرمودند : پروردگارا از تو عافیت  و بجا آوردن شکرِ عافیت و عافیتِ کامل در دنیا و آخرت را در خواست می کنم (اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْعَافِیَةَ وَ الشُّکْرَ عَلَى الْعَافِیَةِ وَ تَمَامَ الْعَافِیَةِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ)

کَانَ مِنْ دُعَاءِ النَّبِیِّ ص اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْعَافِیَةَ وَ الشُّکْرَ عَلَى الْعَافِیَةِ وَ تَمَامَ الْعَافِیَةِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ
بحارالأنوار  ج   92   ص  292   

عافیت شامل سلامتی مادی و معنوی می شود به این معنا که انسان هم از آفت های مادی در امان باشد و هم از آسیب های معنوی ؛ و بالاتر از همه  ، عافیت در آخرت است که انسان از عذاب الهی در امان و سلامت باشد و راه دسترسی به این سلامت ، تقوا و پرهیز کاری است

143-فایده دوستی پیامبر(ص) و اهل بیت (ع)

 
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : دوستی من و اهل بیت من در هفت جا که نگرانی در آن بسیار است ، سودمند خواهد بود : هنگام مرگ ، در قبر ، هنگام زنده شدن پس از مرگ ، هنگام گشودن نامه اعمال ، هنگام محاسبه ، در وقت سنجیدن اعمال ( ترازوی اعمال) و هنگام عبور نمودن از صراط

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص حُبِّی وَ حُبُّ أَهْلِ بَیْتِی نَافِعٌ فِی سَبْعَةِ مَوَاطِنَ أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ عِنْدَ الْوَفَاةِ وَ فِی الْقَبْرِ وَ عِنْدَ النُّشُورِ وَ عِنْدَ الْکِتَابِ وَ عِنْدَ الْحِسَابِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ
بحارالأنوار  ج   7   ص  248   

دوستی رسول خدا صلی الله علیه و آله و اهل بیت(ع) ایشان ، انسان را در مسیر پیروی آنان قرار می دهد و نتیجه ی این پیروی  ، سعادتمندی در آخرت خواهد بود و  پس از مرگ از انسان دستگیری خواهد نمود